Wydaje nam się, że w przestrzeni publicznej fotografować możemy wszystko, co się nam spodoba. Rzeczywistość wygląda jednak inaczej, a nieznajomość zasad obowiązujących w różnych zakątkach świata, może nas sporo kosztować.
Miejsca niedozwolone - gdzie nie wolno fotografować?
W przypadku, gdy fotografujemy dla własnej przyjemności, a owoce naszej pracy umieścimy w domowej biblioteczce, możemy robić zdjęcia wszędzie tam, gdzie nie ma tabliczki obwieszczającej zakaz. Jeśli obiekt, który chcemy uwiecznić na zdjęciu, stanowi własność prywatną, wówczas musimy uzyskać stosowną zgodę. Zakaz fotografowania dotyczy zwykle obiektów wojskowych czy elektrowni, a więc miejsc strategicznych ze względu na bezpieczeństwo danego kraju, a także centrów handlowych. Te obostrzenia nie zaskakują, natomiast niewiele osób zdaje sobie sprawę, że najsłynniejsze miejsca oraz zabytki również objęte są ograniczeniami dotyczącymi możliwości wykonywania zdjęć, a także późniejszego ich wykorzystania.
W celach komercyjnych (a więc gdybyśmy np. chcieli sprzedać swoje zdjęcia do banku fotografii), bez pisemnej zgody nie wolno nam fotografować londyńskich: Trafalgar Square i Parliament Square, w przypadku London Eye, obiekt nie może znajdować się na głównym planie zdjęcia. Ta sama zasada dotyczy: Twin Towers w Kuala Lumpur czy budynku Chryslera w Nowym Jorku.
Interesujące obostrzenia wymyślono dla Wieży Eiffla. Otóż można ją fotografować o każdej porze dnia i nocy, jednak komercyjnie można wykorzystać jedynie te zdjęcia, które powstały w dzień. Sprzedawać, ani wykorzystywać w prasie nie można również fotografii znaku London Underground i francuskiego Luwru.
Są kraje, w których za fotografowanie ubogich dzielnic grozi kara. Do takich miejsc należy Sudan, w którym każdy, kto chciałby przywieźć pamiątkę z wakacji, musi uzyskać pisemną zgodę.
Zakaz fotografowania wewnątrz sal muzeów i galerii niewielu dziwi, natomiast zakaz fotografowania budynków muzealnych, to już nie taka oczywista sprawa. Niektóre z muzeów, np. Zamek Królewski na Wawelu, zostały zastrzeżone niczym znak towarowy, dlatego ich fotografowanie w celach komercyjnych jest zabronione. Przed sesją warto więc dokładnie sprawdzić regulamin obiektu.
Skoro jesteśmy już przy znakach towarowych, to na nie również należy zwrócić baczną uwagę. W sytuacji, gdy na wykonanych przez nas fotografiach widnieją zastrzeżone znaki, ich odsprzedanie do banku zdjęć może skutkować problemami natury prawnej. Dlatego lepiej unikać ujęć zawierających podobne elementy krajobrazu.
Portrety i zdjęcia ludzi - kiedy możemy fotografować bez zgody
W sytuacji, gdy zdjęcia wykorzystujemy wyłącznie do celów prywatnych, w większości przypadków, możemy fotografować ludzi bez ograniczeń (chyba, że ktoś zdecydowanie wyrazi swój sprzeciw). Problem zaczyna się, gdy zamierzamy odsprzedać zdjęcia do któregoś z banków fotografii.
Każde komercyjne wykorzystanie zdjęcia, na którym znajdują się ludzie, wymaga ich zgody. W takim wypadku spisuje się oświadczenie, w którym strony określają zasady upubliczniania i sprzedaży fotografii. W sytuacji, gdy zamierzamy zdjęcia publikować w prasie, zgoda ta nie jest wymagana, gdy fotografujemy 3 lub więcej osób. Liczba ta różni się w zależności od kraju. Dla pewności sprawdźmy takie szczegóły przed wyjazdem.
Nie fotografuj bez zgody za granicą
Bywają kraje i sytuacje, w których fotografowanie ludzi jest zabronione bądź zwyczajnie niegrzeczne. W Peru np. zrobienie zdjęcia traktowane jest jak kradzież duszy, w krajach muzułmańskich natomiast nie wolno fotografować kobiet. Nie zastosowanie się do tych zasad, może nas kosztować nawet życie, zwłaszcza, gdy swoje podróżnicze kroki skierujemy w mniej uczęszczane tereny i tam zapragniemy fotografować to, co zakazane.
Czy fotografowanie zwierząt jest obostrzone zasadami?
Fotografowanie zwierząt nie jest objęte tak ścisłymi regułami, jednak należy brać pod uwagę zasady ochrony gatunków rzadkich. Zwykle należy fotografować je w sposób, który nie zakłóca ich spokoju, np. z dala od miejsc lęgowych.
Pamiętaj, by zawsze sprawdzić zasady fotografowania w danym miejscu
Pamiętajmy, że nieznajomość prawa nie zwalnia nas z jego przestrzegania. Przed wyjazdem najlepiej dokładnie zapoznać się z obowiązującymi na danym terenie zasadami. To pozwoli nam uniknąć nieporozumień i nieprzyjemności. Zasady publikowania zdjęć w bankach fotograficznych znajdziemy w ich regulaminach, w których dokładnie wyjaśnia się zakres obowiązywania poszczególnych licencji. Pozostałych informacji dostarczy nam Internet. Więcej o fotografii można się także dowiedzieć z kursu fotografii cyfrowej.
A Wy spotkaliście się kiedyś z ciekawymi sytuacjami związanymi z fotografowaniem w miejscach publicznych?
Dodaj komentarz