Idiomy niemieckie są nieodłącznym elementem codziennego języka. Ich znajomość nie tylko będzie świadczyć o poziomie Twojego zaawansowania językowego, ale również zwiększy barwność Twoich wypowiedzi. Dlaczego? Idiomy to zwroty, których nie jesteś w stanie przetłumaczyć w sposób jednoznaczny – są osadzone w lokalnej tożsamości kulturowej i odzwierciedlają specyfikę danego języka. Często mogą się więc wydawać wręcz dziwne dla osób, które języka nie znają lub dopiero się go uczą. Wystarczy jednak, że wprowadzisz idiomy niemieckie do swojego codziennego słownika, a staną się dla Ciebie tak naturalne, jak polskie zwroty, np. „Nie wywołuj wilka z lasu”, „Myśleć o niebieskich migdałach” czy „Rzucać grochem o ścianę”.
Czym jest idiom?
Idiom to stałe połączenie wyrazów, które funkcjonuje w języku, np. niemieckim, jako całość, ale jego znaczenie nie wynika ze znaczeń poszczególnych elementów tego zwrotu. Oznacza to, że idiomu nie da się przetłumaczyć, tłumacząc pojedynczo wszystkie słowa, które składają się na dane wyrażenie. Jego znaczenie dosłowne jest pozbawione sensu, dlatego idiomy są wyrażeniami metaforycznymi.
Czy idiom jest tym samym, co metafora lub przenośnia? Nie – o ile metafora i przenośnia są synonimami, o tyle idiom jest odrębnym pojęciem. Wiele osób zastanawia się również, czym różni się idiom od frazeologizmu (np. niedźwiedzia przysługa, być oczkiem w głowie, mieć muchy w nosie). Frazeologizmy są kategorią nadrzędną wobec idiomów, natomiast w kwestii szczegółów eksperci prezentują odmienne podejścia.
Dlaczego nauka języka bez idiomów nie ma sensu?
Wyobraź sobie, że znasz język polski doskonale – znasz gramatykę, składnię, fleksję, słownictwo (zarówno potoczne, jak i literackie, wyrafinowane), ale nie znasz idiomów i związków frazeologicznych. Jest to dość dziwna perspektywa, prawda? Nauka języka angielskiego, niemieckiego lub jakiegokolwiek języka obcego bez charakterystycznych dla niego idiomów zawsze będzie niepełna. Idiomy i zwroty potoczne pozwalają dosadnie zobrazować, co masz na myśli w danym momencie. Są metaforyczne, barwne i co najważniejsze, osadzone w lokalnym kontekście, dzięki czemu będzie Ci łatwiej zacząć myśleć w języku do tej pory dla Ciebie obcym. Z jakiego jeszcze powodu warto znać choć jeden idiom w języku niemieckim?
- Zaczniesz jeszcze lepiej rozumieć rozmowy, które prowadzą native speakerzy
- Lokalsi będą Cię postrzegać jako osobę sprawną językowo
- Będziesz się skuteczniej komunikować z osobami, które na co dzień posługują się językiem niemieckim
- Zabłyśniesz w towarzystwie
Czy musisz znać wszystkie idiomy w języku niemieckim? Nie ma takiej potrzeby – tym bardziej że idiomy ulegają modyfikacjom i nie ze wszystkich korzysta się na co dzień. Co więcej, nie jesteś w stanie poznać absolutnie wszystkich niemieckich idiomów i zwrotów potocznych, ponieważ ciągle powstają nowe, a ich liczba w związku z tym jest nieznana.
Idiomy niemieckie, które musisz znać
Są jednak niemieckie idiomy i zwroty potoczne, które warto znać, żeby ułatwić sobie komunikację, np. podczas dłuższego pobytu w Niemczech, w pracy lub w czasie wymiany studenckiej. Dobre kursy językowe uwzględniają to w swoich lekcjach – lektorzy mają świadomość, że to jedna z podstawowych kompetencji językowych, dzięki której można się ze sobą swobodnie porozumiewać.
Idiom niemiecki | Dosłowne znaczenie idiomu | Znaczenie idiomu |
etwas geht jemandem am Arsch vorbei | iść komuś koło tyłka | nic mnie to nie obchodzi |
Klarschiff machen | wyczyścić statek | posprzątać |
Schwein haben | mieć świnię | mieć farta |
Blut und Wasser schwitzen | pocić krew i wodę | umierać ze strachu |
Da haben wir den Salat! | oto sałatka! | no i proszę! |
Jetzt geht’s um die Wurst | teraz chodzi o kiełbasę | teraz albo nigdy |
Mach mal halblang | skróć o połowę | uspokój się |
kein Blatt vor den Mund nehmen | nie brać żadnej kartki z ust | nie owijać w bawełnę |
Was ich nicht weiß, macht mich nicht heiß | czego nie wiem, nie grzeje mnie | czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal |
Tomaten auf den Augen haben | mieć pomidory na oczach | mieć klapki na oczach |
jemandem auf den Keks gehen | wchodzić komuś na ciastko | wkurzasz mnie |
Da liegt der Hase im Pfeffer | tu leży zając w pieprzu | tu leży pies pogrzebany |
Aus einer Mücke einen Elefanten machen | robić z muchy słonia | robić z igły widły |
Abwarten und Tee trinken | czekaj i pij herbatę | bądź cierpliwa |
ein Griff ins Klo | sięgnięcie do muszli klozetowej | być porażką / być do kitu |
ein Haar in der Suppe finden | znaleźć włosy w zupie | znaleźć jakieś „ale” |
jemandem die Suppe versalzen | przesolić komuś zupę | pokrzyżować komuś plany |
gegangen werden | przepadnij | zostać zwolnionym |
Ich freue mich wie ein Schnitzel | jestem szczęśliwy jak sznycel | jestem bardzo zadowolony |
etwas ins Auge fassen | chwytać coś w oko | mieć coś na oku |
Idiomy w języku niemieckim – podsumowanie
Jak widzisz, często idiomy niemieckie są związane z jedzeniem lub ze zwierzętami. Podobnie jest zresztą w języku polskim i w wielu innych językach świata – to klasyczny motyw. Zastanawiasz się, jak się nauczyć idiomów niemieckich, skoro ich dosłowne tłumaczenie nie jest tym samym, co ich prawdziwe znaczenie? Oczywiście najlepszym rozwiązaniem są częste rozmowy z rodzimymi użytkownikami języka. Możesz też spróbować wykorzystać to, jak zabawne są dosłowne przekłady idiomów w języku niemieckim – dzięki skojarzeniom łatwiej będzie Ci przypomnieć sobie oryginalne wyrażenie. W nauce mogą pomóc Ci też kursy, które kładą nacisk na komunikację w naturalnym, codziennym wydaniu.
Dodaj komentarz