Kompozycje kwiatowe – wybór formy
Florystyka tym różni się od innych dziedzin sztuk plastycznych, że materiałem są tutaj – żywe i o różnym stopniu trwałości – części roślinne, które stanowią ukształtowaną w naturze jedność. Biorąc pod uwagę te prawidłowości, florysta musi ułożyć je razem w ten sposób, aby spotęgować ich piękno.
Na przestrzeni wieków kompozycje kwiatowe, podobnie jak meble czy ubrania, ulegały modom, przybierając różne kształty (symboliczne bukiety z okresu średniowiecza, pompatyczne bukiety barokowe, piramidalne bukiety klasycystyczne, naturalne kompozycje kwiatowe z czasów romantyzmu). Dziś kompozycje kwiatowe częściej dopasowuje się do okazji, gustów i charakteru wnętrza, do którego są przygotowane.
Do ułożenia kompozycji niezmiennie potrzebna jest znajomość podstaw i zasad układania kwiatów. Bez ich stosowania kompozycje nie będą estetyczne, a czasem będą wręcz razić oko. Kompozycje kwiatowe mogą mieć różne formy, a rośliny w nich użyte odmienne pokroje. Kompozycję rozpoczynamy od dobrania właściwej formy, potem sprawdzamy, jakie formy mają poszczególne kwiaty, ponieważ musimy to uwzględnić przy komponowaniu wiązanki. Jednak powinniśmy przy tej pracy posługiwać się pewnymi zasadami, które należy zastosować w przypadku każdej kompozycji.
Formami podstawowymi kompozycji kwiatowych są figury geometryczne, na bazie których je tworzymy. Najczęściej stosowane figury płaskie to koło, trójkąty i prostokąty, a także gwiazda, krzyż i serce. Figury przestrzenne to kula, stożek, piramida, sześcian, prostopadłościan oraz graniastosłup.
Koło i kula
Są to formy okrągłe, zamknięte, dlatego wywołują wrażenie łagodności i spokoju. Kulistość powoduje, że odbieramy je jako formy przylegające i przytulne. Nie zajmują wiele miejsca, można je łatwo łączyć z innymi formami, dlatego też są często stosowane. Koło jako forma zamknięta jest symbolem wiecznego odnawiania się, odradzania się, nieskończoności. Kula Słońca symbolizuje światło, jasność.
Trójkąt, stożek, piramida
Te formy mają zdecydowany kierunek ruchu w przestrzeni, wykazują aktywność w kierunku swoich wierzchołków. To cecha bardzo przydatna, wykorzystywana przy układaniu kompozycji kwiatowych, stąd też często stosuje się je w bukieciarstwie. Do ukazania pełni właściwości wymagają one wolnej przestrzeni; ograniczone tracą wiele ze swoich właściwości. Trójkąt, stożek i piramida ustawione na podstawie promieniują stabilnością, a na wierzchołku natomiast przeciwnie – niestałością. Trójkąty, stożki i piramidy symbolizują ideał, siłę, potęgę, równowagę.
Prostokąt, sześcian, prostopadłościan
Charakterystyczne jest dla nich to, że ich krawędziami są linie równoległe przecinające się pod kątem prostym. Są to formy o regularnej budowie, zaś ich wpływ może być różnoraki. Długie, płaskie prostopadłościany w pozycji leżącej dają wrażenie spokoju i ciężkości, wysokie i cienkie prostopadłościany w pozycji stojącej wyglądają natomiast dumnie i zdecydowanie, a przynajmniej wywołują taki efekt. Ponieważ nadają pewną sztywność kompozycjom, nie są zbyt często stosowane w bukieciarstwie.
Gwiazda
Formę gwiazdy wykorzystujemy przede wszystkim ze względu na jej symboliczne znaczenie. Wykorzystuje się ją w kompozycjach bożonarodzeniowych, w kolorach srebrnym i złotym, w formie pięcio- lub sześcioramiennej.
Krzyż
Formę krzyża wykorzystujemy przy przygotowywaniu kompozycji okolicznościowych na święta kościelne. Najczęściej pojawia się w ozdobach czy wiązankach umieszczanych w kościołach. Pierwotnie krzyż symbolizował światło, wiarę, oświecenie, później nabrał innych znaczeń – smutku, bólu, ciężaru.
Serce
Forma serca symbolizuje miłość, dlatego znajduje zastosowanie w kompozycjach, które mają takie uczucie wyrażać, np. w wiązankach walentynkowych czy wieńcach pogrzebowych.
Gwiazda, krzyż i serce są mocnymi symbolami, dlatego należy używać ich z umiarem i tylko we właściwych sytuacjach. Inaczej możemy zranić czyjeś uczucia religijne czy osobiste.
Jak się dowiedzieć, czy kompozycja jest proporcjonalna? W jaki sposób układać bukiety w konkretnej formie? Jak pielęgnować i przechowywać kwiaty cięte, a jak doniczkowe? Jakie narzędzia i przybory są niezbędne w pracy bukieciarza? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w kursie „Bukieciarz”, na podstawie którego powstał ten artykuł.