Błyskawiczne
przyswajanie wiedzy

Szybkie czytanie – od czego zacząć

Jeden z najważniejszych problemów dzisiejszych czasów stanowi narastająca ilość dochodzących do nas informacji. Weźmy choćby zasoby Internetu. Ile, zachowując dotychczasową szybkość czytania, informacji jesteś w stanie przyswoić? Zresztą już i tak zapewne, jak większość internautów, „skanujesz” treść na ekranie. Tylko – czy cokolwiek zapamiętujesz?

Czytając w tradycyjnym, wolnym tempie, ile książek jesteś w stanie przeczytać w ciągu całego życia? A ile czasu byś zyskał, gdybyś mógł czytać 3, 4, 5 razy szybciej? W końcu czas to pieniądz, a informacja, to... często władza. Czy możliwe jest szybkie czytanie? Czy można się tego samodzielnie nauczyć? Oczywiście!

Tradycyjne czytanie polega, pisząc w skrócie, na przenoszeniu wzroku z wyrazu na wyraz i bardzo często wypowiadaniu tego słowa w myślach. Juz sam opis wyjaśnia, dlaczego jest mało efektywne. Zbyt wiele czasu poświęcamy na „skakanie” po słowach i na ich „werbalizowanie w myślach”.

Przeciętna szybkość czytania wynosi ok. 250 słów na minutę, tymczasem rekordziści potrafią przeczytać nawet 6000 słów na minutę, nie tracąc przy tym sensu treści. Jest to nieprawdopodobne, a jednak prawdziwe. Szybko potrafił czytać J.J. Rousseau, Napoleon Bonaparte, H. Balzak, T. Roosevelt i J. Kennedy. Rekord każdego z nich wahał się w granicach kilku tysięcy słów na minutę.

Skoczne oczy

Jak myślisz, jakie ruchy w trakcie czytania wykonują Twoje oczy? Przesuwają się skokowo. Zjawisko to zauważył już w roku 1879 E. Javal i nazwał poszczególne „skoki” oczu sakkadami. Po każdej z nich oko zatrzymuje się i pobiera informację z czytanego tekstu. Moment, w którym oko znajduje się w spoczynku, nazywa się fiksacją. To właśnie podczas niej następuje właściwe czytanie. Ostatnim ruchem gałki ocznej jest tzw. regresja. Czas trwania jednej fiksacji (spoczynku oka) wynosi około 1/4 sekundy, jeden skok natomiast trwa około 15 milisekund. Szybkie czytanie polega przede wszystkim na sprawieniu, by liczba fiksacji się zmniejszyła. Jak to zrobić?

Grupowanie

Najważniejszą techniką zwiększającą szybkość czytania jest grupowanie. To właśnie dzięki niej są bite rekordy w szybkości czytania. Metoda ta polega na odczytywaniu zespołów wyrazowych. Pomyśl, w tradycyjnym sposobie czytania, gdy odczytujemy pojedyncze wyrazy lub niewielkie grupy krótkich wyrazów, liczba fiksacji jest dość duża. Każda fiksacja poprzedzona jest ruchem skokowym – sakkadą. Czytanie zabiera nam wówczas sporo czasu. Gdy jednak wyrazy występujące w wersie pogrupujemy w zespoły, które odczytamy łącznie z wykorzystaniem tzw. widzenia peryferyjnego, to zmniejszy się wtedy liczba fiksacji i sakkad oraz skróci się czas odczytywania danego wersu. Dla czytelnika przyzwyczajonego do tradycyjnego czytania metoda grupowania może stanowić problem w początkowej fazie jej stosowania. Ale wystarczy trochę ćwiczeń, aby ją opanować. Najważniejsze, to nie przejmować się, że „nie widzimy” całej grupy wyrazów, ostro widzimy tylko część z nich, pozostałych musimy się domyślać. Ale w szybkim czytaniu właśnie o to chodzi – aby nie czytać widzeniem ostrym, a wykorzystać widzenie peryferyjne. Domyślanie się wyrazów odczytywanych widzeniem peryferyjnym to rzecz normalna. Podczas czytania tekstu zwartego domyślać się będzie sam mózg, który na podstawie istniejących już wzorców dopisze brakujące ogniwa, domknie całość.

Przeczytaj poniższy przykład

Prwie pół mlrda ldzi we wszstkch zktkach śwta jździ dzsj na rwrach. W dbie kmpterów i stków kosmcznch tn pjazd npędzany ldzkmi miśnami stje się craz brdzej ppulrny. W młych mjscowściach, gdze nie opłca się orgnzować kmnikcji mjskiej, wśrd ldzi mnj zmżnych zwsze był nizstpiony, ale traz na rwr przesdają się też psdacze drgch aut, rwnż z dżych mst. Wszdzie mżna się nim dstać dżo tniej i szbcej. Amryknie wlczyli, że osba djżdżająca do prcy na rwrze oszczdza okło 1500 ltrów bnzny rcznie.

Udało się? Czy wszystkie informacje zawarte w tekście zostały przez Ciebie zrozumiane? A czy wiesz, że w tekście brakowało około 20% liter? A jednak Twój mózg sam dokonał uzupełnienia brakującego materiału. Nie przejmuj się zatem, że podczas szybkiego czytania będziesz domyślał się niektórych pojęć. Jest bardzo prawdopodobne, że zrobisz to dobrze.

Nauka szybkiego czytania jest procesem i wymaga ćwiczenia, jak zresztą wszystko, w czym chcemy dojść do perfekcji. Na początku skup się zatem na czytaniu zgrupowanych wyrazów, za cel stawiając sobie poszerzenie widzenia peryferyjnego (czyli tego, czego się domyślasz). Pamiętaj – „W ciągu 8 godzin czytania oczy przebiegają drogę równą 53 km. U przeciętnego czytelnika czytającego sposobem tradycyjnym na jeden wiersz przypada około 12 zatrzymań, z których każde trwa 0,20-0,45 sekundy. Czytelnik władający techniką grupowania, zatrzymuje się w wierszu tylko 2-3 razy”.

Co dalej? Cały mechanizm nauki szybkiego czytania, w tym wiele praktycznych ćwiczeń, znajdziesz w kursie „Błyskawiczne przyswajanie wiedzy”, na podstawie którego powstał ten artykuł.