Szybkie uczenie się - mnemotechniki
Adam Mickiewicz urodził się z wielkim PAWIEM na głowie, a zmarł, trzymając w swych dłoniach LALĘ. Niedorzeczne? Niekoniecznie. To zdanie z pewnością zapamiętasz na długo. O wiele dłużej niż takie, w którym podalibyśmy daty urodzenia i śmierci wieszcza. Okazuje się bowiem, że uczenie się np. dat nie musi być nudną „pamięciówką”. Wystarczy, że wykorzystasz proste i skuteczne sposoby na zapamiętanie informacji. Mnemotechniki.
Mnemotechniki narodziły się w starożytnej Grecji. Stało się to za sprawą poety Simonidesa. Wykorzystywane były w starożytności przez wybitnych poetów, filozofów i polityków. Z upływem lat mnemotechniki były udoskonalane i wykorzystywane do nauki nowych dziedzin życia. Obecnie techniki pamięciowe największą popularnością cieszą się w Stanach Zjednoczonych. Do naszego kraju „przybyły” stosunkowo niedawno. Nie są jeszcze powszechnie stosowane w polskim systemie edukacyjnym.
Techniki pamięciowe opierają się na naturalnych możliwościach ludzkiego umysłu: uruchomieniu w procesie zapamiętywania prawej półkuli mózgowej oraz naturalnym przeniesieniu zapamiętywanej informacji do pamięci długookresowej. Jedną z ciekawszych mnemotechnik jest System Grey’a, czyli zakładkowa metoda pamięciowa, która ułatwia zapamiętywanie cyfr.
Daty historyczne, numery telefonów, daty urodzin i imienin, adresy, PIN – liczby i numery pojawiają się w naszym życiu bez przerwy. Metodę zapamiętywania numerów z wykorzystaniem wyobrażenia przedmiotów zamiast liczb dr Richard Grey nazwał: „Literowe ekwiwalenty liczb”. Dlaczego literowe? Zaraz się przekonasz. Metodę tę zmodyfikował Harry Lorayne. Aby zrozumieć ideę zakładkowej metody zapamiętywania liczb, trzeba zapoznać się z fonetycznym alfabetem odpowiadającym poszczególnym cyfrom. W technice tej bowiem każdej cyfrze przyporządkowana została jedna lub dwie spółgłoski, z których później tworzyć będziemy obrazy. Tak, tak, obrazy, w tej technice, jak zresztą w każdej mnemotechnice, wykorzystujemy fakt, że nasza pamięć lepiej zapamiętuje obrazy i symbole.
Na początek trzeba zapamiętać fonetyczny alfabet Lorayne’a:
- 1 to T (skojarz jedynkę rzymską z obrazem litery T – pionowa kreska)
- 2 to N (rzymska dwójka ma dwie pionowe kreski, podobnie jak N)
- 3 to M (małe m posiada trzy pionowe kreski, tak jak trójka rzymska)
- 4 to R (powiedz głośno: czteRy, to zrozumiesz, dlaczego 4 to R)
- 5 to L (rzymskie L to pięćdziesiąt!)
- 6 to J (małe odwrócone j przypomina 6)
- 7 to K (K to jakby połączenie dwóch siódemek, jednej pisanej normalnie, drugiej odwróconej)
- 8 to F (małe f czasami przypomina 8)
- 9 to B (tu wszystko zależy od Ciebie – sam dokonaj skojarzenia).
- 0 to Z (przecież to zero!)
Spółgłoski odpowiadające poszczególnym cyfrom nazywają się zakładkami.
Czas na odszyfrowanie zdania z początku artykułu: Adam Mickiewicz urodził się w roku 1798, a zmarł w roku 1855.
1798 – TKBF, 1855 - TFLL
Obok bezsensownego ciągu liczb powstał równie bezsensowny ciąg liter. Gdzie ułatwienie? – zapytasz. Gdy wstawisz jednak samogłoski między spółgłoski tak, by utworzyły one wyrazy, powstaną słowa, które o wiele łatwiej zapamiętać. Czasem podstawowe zakładki stosujemy wymiennie z ich dźwięcznymi lub bezdźwięcznymi odpowiednikami. I tak: T zamieniamy w D, K w G, F w W, P w B, Z w S. Jest to duże ułatwienie w tworzeniu wyrazów. Wróćmy zatem do naszego przykładu. Starając się zapamiętać daty urodzin i śmierci Mickiewicza, zwykle kojarzymy, że żył na przełomie XVIII i XIX wieku. Dlatego odrzucamy początkowe cyfry i staramy się utworzyć wyrazy, biorąc pod uwagę tylko dwie ostatnie cyfry roku. I tak: 98 mają w alfabecie Lorayne’a odpowiedniki: BF. Trudno utworzyć z nich polski wyraz, dlatego B zastępujemy literą „P”, a „F” – „W” – mamy PAWIA. Podobnie z datą śmierci – „55 to w alfabecie Lorayne’a LL (prawda, że LALA od razu przychodzi do głowy?). Teraz wystarczy zbudować takie zdanie, które pozwoli nam utworzyć mocne skojarzenie, zobaczyć zabawny obraz w wyobraźni i... gotowe:
Adam Mickiewicz urodził się z wielkim PAWIEM na głowie, a zmarł, trzymając w swych dłoniach LALĘ.
Prawda, że zabawne i... proste? A przy tym bardzo skuteczne. Ale jest tu jedno „ale” – podstawowe zakładki pamięciowe (spółgłoski) służą do tworzenia z nich wyrazów-symboli liczb dwucyfrowych.
O tym, jak zapamiętać dłuższe ciągi cyfr oraz o innych mnemotechnikach możesz przeczytać w kursie „Błyskawiczne przyswajanie wiedzy”, na podstawie którego powstał ten artykuł. Znajdziesz tam także wiele ćwiczeń pozwalających opanować podstawowe mnemotechniki oraz szybkie czytanie.