Joga

Joga – ćwiczenia oddechowe

Kariba Ekken, siedamnastowieczny mistyk powiedział: „Jeśli pragniesz osiągnąć pokój ducha, najpierw ureguluj swój oddech. Gdy on jest kontrolowany, serce staje się spokojne. Kiedy zaś oddech jest spazmatyczny, spokój serca znika. Dlatego przed przystąpieniem do czegokolwiek, najpierw ureguluj swój oddech. Złagodzi to Twoje usposobienie i uciszy umysł”.

Prawidłowe oddychanie jest integralną częścią praktykowania jogi. Tymczasem nasz tryb życia i niski poziom aktywności fizycznej spowodowały niekorzystne zmiany nawyków oddechowych. A przecież oddychanie jest najważniejszą funkcją ciała. Wszystkie pozostałe od niej zależą.

Prawidłowe oddychanie wymaga wdechów przez nos, utrzymywania wyprostowanej pozycji tułowia, unikania zanieczyszczonych pomieszczeń (np. zadymionych pokoi) oraz codziennego, przynajmniej kilkuminutowego ćwiczenia głębokich, pełnych, spokojnych oddechów bez napięć i nadmiernego wysiłku. Świadome oddychanie jest integralną i ważną częścią każdej pozycji jogi. W każdej āsanie oraz w każdym ćwiczeniu podczas rozgrzewki energia pobierana podczas wdechu rozprowadzana jest równomiernie po całym ciele, dzięki czemu wzmacnia się jego system odpornościowy.

Oddech jogiczny

Starożytni jogini opracowali technikę oddechową opartą na oddychaniu niemowląt. Jest to całkowicie naturalny sposób oddychania. Jest on syntezą trzech oddechów i często nazywa się go również oddechem pełnym. Oddech jogiczny wykonuje się zawsze przez nos i nie ma żadnych przerw między wdechem i wydechem. Może stanowić on oddzielne ćwiczenie, wykorzystywany jest również przez techniki relaksacyjne. Wystarczy niewielka praktyka, aby oddech jogiczny stał się normalnym sposobem oddychania. Ten oddech składa się z trzech elementów:

• oddechu do brzucha, który w tym czasie powiększa się i napina,
• śródoddechu, podczas którego powietrze wypełniwszy brzuch, rozprzestrzenia się, wypełniając obszar klatki piersiowej, zwiększając odstępy między żebrami i lekko podnosząc ramiona,
• i wypełnienia noso-gardziel. Powietrze wypełniwszy już brzuch i klatkę piersiową, wypełnia wtedy gardło i nos z kanałami nosowymi włącznie.

Technika oddechu jogicznego – ćwiczenie

Usiądź wygodnie w siadzie skrzyżnym („po turecku”) lub na krześle – wówczas stopy powinny spoczywać płasko na podłodze. Wyprostuj plecy. Możesz także położyć się na wznak na podłodze na macie lub kocu. Połóż prawą rękę na brzuchu nieco poniżej splotu słonecznego, lewą umieść na dolnych żebrach. Zamknij oczy. Zacznij od wdechu. Najpierw wypełnij powietrzem dół płuc. Ręką położoną na brzuchu wyczujesz, jak mięsień przepony napina się, gdy brzuch zaczyna się lekko powiększać. Kontynuuj wdychanie, czując jak powietrze wypełnia środkową i górną część płuc. Podczas śródoddechu niektórzy ludzie odczuwają ból w górnym rejonie pleców, między łopatkami. Wywołują go mięśnie napięte wskutek pozostawania w skurczu przez lata. Skurcz ten wynika przede wszystkim z niewłaściwego oddychania. Nie pozwól, by ta mała dolegliwość zniechęciła Cię. Kontynuuj ćwiczenie, a po kilku dniach ból ustąpi, gdy mięśnie odzyskają normalny stan elastyczności. Kiedy powietrze wypełni płuca, pozwól mu wznosić się, wypełnić kanały nosowe i głowę. Doświadczysz wówczas miłego uczucia lekkości. Przy wydechu odwróć cały proces. Najpierw pozwól opróżnić się kanałom nosowym, następnie górnej, środkowej a na końcu również dolnej części płuc. Twoje ramiona w sposób naturalny opadną, a przepona wróci do swego naturalnego położenia. Wykonuj to ćwiczenie przez pięć minut bez żadnych przerw między wdechem i wydechem.

Jeśli chcesz dogłębnie poznać zasady praktykowania jogi, poszczególne pozycje jogi oraz techniki relaksacyjne, sięgnij po kurs „Joga”, na podstawie którego powstał ten tekst. W kursie znajdziesz czytelne objaśnienie poszczególnych pozycji jogi oraz ich wpływu na organizm.